Son yıllarda yapay zeka teknolojileri, eğitimde önemli bir rol oynamaya başladı. Yapay zeka modelleri, öğrencilerin öğrenme sürecini optimize etmek, öğretmenlerin ders planlama ve öğrenci değerlendirme işlemlerini iyileştirmek için kullanılıyor. Bu bağlamda, doğal dil işleme (NLP) teknolojileri ile donatılmış genel amaçlı dil modelleri, özellikle eğitimde önemli bir potansiyele sahiptir. Bu yazıda, özellikle ChatGPT gibi bir NLP modelinin eğitimdeki olası sorunlarını ele alacağız.
ChatGPT Nedir?
ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilen bir doğal dil işleme modelidir. Bu model, büyük miktarda veri ile eğitilerek, insanlar gibi doğal bir dil üretme ve anlama yeteneği kazanmıştır. ChatGPT, doğal dil işleme alanındaki birçok farklı görevi yerine getirebilir, örneğin kelime tahmini, metin tamamlama, metin sınıflandırma, doğal dil anlama, soru-cevap, dil çevirisi gibi.
Eğitimde ChatGPT
ChatGPT, eğitimde de birçok farklı kullanım senaryosuna sahiptir. Örneğin, öğrencilerle etkileşimli bir sohbet aracılığıyla öğrenme deneyimi sunabilir. Öğrenciler, ChatGPT ile doğal bir dil kullanarak öğrenme materyali hakkında sorular sorabilir, yanıtlar alabilir ve ödevlerine yardımcı olacak ipuçları alabilirler. Bu şekilde, öğrencilerin öğrenme süreci daha eğlenceli ve interaktif hale getirilebilir.
Ayrıca, ChatGPT, öğretmenlere de yardımcı olabilir. Öğretmenler, ChatGPT’ye ders materyali ve sorular yükleyebilirler ve bu model aracılığıyla öğrencilerin öğrenme ilerlemesini izleyebilirler. ChatGPT, öğrencilerin cevaplarını analiz edebilir ve öğretmenlere öğrencilerin güçlü ve zayıf yönleri hakkında bilgi verebilir. Bu sayede öğretmenler, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına daha etkili bir şekilde yanıt verebilirler.
Peki Sorun Nerede?
ChatGPT gibi NLP modellerinin eğitimde kullanımı, bazı sorunları da beraberinde getirebilir. Öncelikle, ChatGPT; eğitim materyali, ödev ve soru çözme gibi görevlerde kullanılabilecek olsa da, tamamen ChatGPT’ye dayalı bir öğrenme modeli, öğrencilerin kendi düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirme açısından eksik kalabilir. Ayrıca, ChatGPT gibi NLP modellerinin sınırlılıkları da vardır. Örneğin, dil modeli, bazen yanıltıcı yanıtlar verebilir veya cinsiyet, ırk, etnik köken gibi hassas konuları yanlış bir şekilde ele alabilir.
Bunun yanı sıra, ChatGPT gibi NLP modelleri, veri setleri üzerinden eğitildiği için, eğitim materyalinin kalitesi ve çeşitliliği de önemlidir. Eğitim materyali yeterli değilse, ChatGPT gibi modeller, doğru cevaplar veremeyebilir veya hatalı sonuçlar üretebilir.
Yapay zeka teknolojileri gibi güçlü araçlar, kötü amaçlı kullanımlara da açık olabilir. ChatGPT gibi NLP modelleri, öğrencilerin yanıltıcı bilgiler ve sahte haberler yayma, intihal yapma, ödevlerini tamamen başkasına yaptırma gibi kötü amaçlar için kullanılabilir.
Örneğin, bir öğrenci, ChatGPT’yi kullanarak kopya çekebilir veya ödevlerini tamamen yaptırabilir. Ayrıca, ChatGPT gibi NLP modelleri, bir öğrencinin intihal yapmasına da olanak tanır. Öğrenciler, başka bir kaynaktan alınmış metinleri doğrudan ChatGPT’ye kopyalayabilir ve bu model, bu metni yeniden düzenleyerek öğrencinin kendi sözleri gibi görünen bir cevap üretebilir. Dahası, yanıltıcı bilgiler ve sahte haberler yaymak için de kullanılabilir. Bir öğrenci, ChatGPT’yi kullanarak yanıltıcı bir makale veya haber yayabilir veya öğretmenin sorusuna yanıt vermek için yanıltıcı bir bilgi veren bir cevap oluşturabilir.
Sonuç olarak, ChatGPT gibi NLP modelleri, öğrencilerin kötü amaçlı kullanımlarına karşı savunmasızdır. Bu nedenle, öğrencilerin kötü amaçlı amaçlarla kullanmalarını önlemek için, öğretmenler ve eğitim kurumları, bu teknolojinin uygun kullanımını teşvik etmek ve gerekli denetim ve sınırlamaları uygulamak için çaba sarf etmelidirler. Güvenli bir ölçme değerlendirme süreci yönetmek adına kısa cevaplı ve çoktan seçmeli sorulardan kaçınılmalı; proje, portfolyo, grup çalışması, sunum gibi süreç odaklı değerlendirme yöntemleri tercih edilmelidir.